Oogarts dr. Pothof waarschuwt voor te veel schermtijd: neem rust bij deze signalen

Artikel is afkomstig van de Telegraaf

Journalist en copywriter Ilse (53) weet als geen ander wat een lange dag achter je beeldscherm met je doet. Sinds haar jeugd is ze bijziend en inmiddels heeft ze steeds vaker last van kwaaltjes als vermoeidheid, droge ogen en hoofdpijn. Oogarts dr. Axel Pothof ziet dit ook dagelijks terug in zijn spreekkamer en pleit voor meer rust voor je ogen. Hij geeft daarom handige tips om klachten te voorkomen te en verlichten.

’’Mijn ouders dachten dat ik gewoon niet oplette’’, vertelt Ilse lachend. ’’Tot bleek dat ik niet meer goed zag. Ik was ijdel en wilde geen bril, dus kreeg ik op mijn dertiende lenzen. Toen ik die voor het eerst indeed, ontdekte ik pas dat er een televisiemast naast ons huis stond.’’ Inmiddels is haar sterkte –10 en wisselt Ilse tussen harde multifocale lenzen en een bril. ’’Maar geen van beide voelt ideaal. Harde lenzen irriteren sneller en na een dag schrijven heb ik vaak hoofdpijn. Lezen gaat langzamer en ’s avonds ter ontspanning een boek erbij pakken lukt soms niet meer.”

Brandende ogen en een bonkend hoofd

Als journalist en copywriter zit Ilse vrijwel de hele dag achter haar laptop. ’’Ik span mijn ogen continu in. Ik probeer wel te pauzeren, maar als ik in een flow zit, vergeet ik dat vaak. Dan merk ik aan het eind van de dag dat mijn ogen branden en mijn hoofd bonkt.’’

Dr. Pothof, oogarts bij Het Oogziekenhuis Rotterdam, begrijpt dat maar al te goed. ’’Dat is iets wat ik vaak hoor van patiënten. Zodra je merkt dat je ogen geïrriteerd raken, tranen of vermoeid aanvoelen, is het tijd om ze rust te geven. Vergelijk het met zere voeten na een lange wandeling; het zijn signalen van je lichaam van overbelasting. Verder kun je de helderheid van het scherm verlagen en de kleur van je beeldscherm zo warm mogelijk instellen. Dat zijn dingen die ik zelf ook toepas om irritatie te voorkomen.’’

Volgens dr. Pothof worden ogen gevoeliger naarmate je ouder wordt. ’’De hoeveelheid traanvocht neemt af, waardoor droogte ontstaat. Langdurig gebruik van contactlenzen maakt dat erger. Beperk de draagtijd van je lenzen en doe ze direct uit bij klachten.’’

Dit betekent de 20-20-2 regel

Hij benadrukt het belang van regelmatige rust nemen voor je ogen. ’’Zo is er voor kinderen de 20-20-2 regel, wat inhoudt dat na elke 20 minuten schermtijd je het liefst 20 seconden in de verte kijkt én dat kinderen elke dag minstens 2 uur buitenspelen. Zo beperk je niet alleen vermoeidheid, maar ook het risico op bijziendheid bij hen.’’

Voor volwassen geldt na 2 uur schermtijd het advies om 20 minuten pauze te nemen, dit kan ook door je ogen te sluiten, zo geef je ze maximale rust. Ilse probeert die regel in de praktijk zeker toe te passen, al komt ze er niet altijd aan toe. ’’Ik zet soms een timer om eraan te denken. En ik merk verschil: op dagen dat ik meer buiten ben, heb ik veel minder pijn.’’

Eén op de twee kan niet zonder bril of lenzen

De feiten liegen er volgens dr. Pothof niet om. Steeds meer mensen, jong én oud, hebben volgens hem een bril of lenzen nodig. Cijfers uit onderzoek van het Erasmus MC onderstrepen bovendien een flinke toename van landgenoten met een visuele beperking. Waar begin vorige eeuw nog maar ongeveer één op de vijf Nederlanders een bril of lenzen nodig had om in de verte goed te kunnen zien, is dat nu meer dan één op de twee. ’’We zien wereldwijd sowieso een snelle toename van bijziendheid, vooral onder kinderen’’, aldus dr. Pothof. ’’Dat komt door meer schermgebruik en minder buitenspelen. Schermgebruik stimuleert de groei van het oog, waardoor het langer en meer bijziend wordt. Buitenspelen kan dat juist afremmen.’’ Zijn advies aan ouders luidt daarom: ’’Laat kinderen minimaal twee uur per dag buiten spelen, en herinner ze eraan om na 20 minuten schermtijd minimaal 20 seconden lang ver weg te kijken.’’

Zo blijf je fit

Een gezonde leefstijl is niet alleen goed voor hart en bloedvaten, maar ook voor de ogen. ’’Slechte voeding, roken, diabetes, hoge bloeddruk en slecht slapen verhogen het risico op de oogaandoeningen staar of maculadegeneratie. Gezonde gewoonten zoals genoeg slaap en beweging helpen om je ogen fit te houden.’’

Ilse probeert die adviezen te volgen. ’’Ik sport drie, vier keer per week. Zumba, pilates en body combat. Tussen de middag wandel ik. Buiten zijn, doet me goed. Mijn ogen voelen dan rustiger.’’