’Vuurwerk’-oogarts gaat met pensioen: ’Slachtoffertje Leroy van drie jaar was omslagpunt in mijn strijd tegen vuurwerkletsel’

Artikel afkomstig uit De Telegraaf

Rotterdam - Oogarts en voorvechter van het vuurwerkverbod drs. Tjeerd de Faber zit dit jaar tijdens de jaarwisseling gewoon rustig thuis aan de oliebollen. Een schril contrast met de afgelopen decennia, waarin hij in die nacht juist de meest vreselijke oogtrauma’s moest opereren, ontstaan door vuurwerk.

Nu zijn grootste wens, een vuurwerkverbod, vanaf volgend jaar een feit is, laat hij Het Oogziekenhuis Rotterdam met een gerust hart achter. ,,Een verbod op consumentenvuurwerk is het enige dat helpt. Gedogen kost ogen. Dat heb ik altijd gezegd.’’

De Faber was als oogarts gespecialiseerd in kinderen en kwam vanuit die functie in aanraking met vuurwerkslachtoffers. ,,Ieder jaar weer hetzelfde liedje rond de jaarwisseling. Jongetjes die binnenkomen, soms hele ernstige gevallen. Ik heb toen besloten om er vanaf het allereerste moment bij te willen zijn. Dus meteen op het moment dat ze binnenkomen. Belangrijk, omdat je dan ook direct een goede band met ze hebt’’, zegt hij, duidelijk aangedaan door al het leed dat hij voorbij zag komen in zijn lange carrière.

De Faber werkte vanaf dat moment ook in de nieuwjaarsnacht en begon met het registreren van het aantal gevallen. ,,Er was geen landelijk beeld. Ik heb toen op de jaarvergadering van de oogartsen mijn zorgen gemeld. In 2008 besloten we alle cijfers bij elkaar te vegen. Het eerste jaar zagen we in het hele land driehonderd oogletsels. Dat is bizar.’’ Een eerste slag werd geslagen met de komst van de vuurwerkbrillen. ,,Van de slachtoffers was negentig procent man. In het begin waren het ook veel jonge kinderen, maar dat veranderde door de brillen. En het kleine rotspul, babyvuurpijlen, Romeinse kaarsen en knalvuurwerk werd verboden. Het ging naar grotere pakketten. De slachtoffers werden dus ook ouder. Twintigers en dertigers die het konden betalen.’’

Slachtoffertje van drie jaar oud was omslagpunt

Het moment tijdens de jaarwisseling 2002/2003 dat de 3-jarige Leroy Middelburg bij de oogarts binnenkomt met letsel, is voor De Faber het omslagpunt.,,Het moment dat het jochie op mijn operatietafel lag, vergeet ik nooit meer. Er ging bij mij de knop om. Hier moet een einde aan komen, was meteen mijn gedachte’’, zegt hij in een van de spreekkamers van het ziekenhuis over zijn strijd tegen vuurwerkletsel. Het gedogen van het afsteken van zestien uur op 31 december naar nog maar acht uur heeft wel wat geholpen. Maar het was niet genoeg, zo zag De Faber. ,,Gedogen, kost ogen”, herhaalt hij nog maar eens.

Opvolger De Faber staat in de startblokken

Zijn opvolger op het gebied van woordvoering over vuurwerk in het ziekenhuis staat inmiddels in de startblokken: dr. Willem Birkhoff. ,,Grote schoenen te vullen, dat zeker. Maar wel een geplaveid pad nu het vuurwerkverbod er door is. Het belangrijkste werk is gedaan’’, geeft hij aan.

Birkhoff staat helemaal klaar voor de komende nieuwjaarsnacht, de eerste keer zonder De Faber. ,,We houden hier wel ons hart vast. Met de finish in zicht, dat iedereen er nog even met een knal uit wil’’, vreest dr. Birkhoff. Over het jaar erna is hij nu al wel positief.

’Voor de rest van hun leven gehandicapt’

,,De helft van de slachtoffers komt door legaal vuurwerk. Dus verwachten we al vijftig procent minder. Dat is al fantastisch. Maar ieder oogletsel is persoonlijk leed. Jonge mensen die vrolijk de avond beginnen, maar voor de rest van hun leven gehandicapt raken.’’Het afscheid van De Faber zal deze maand niet zomaar voorbijgaan. In de contactlenspraktijk Oculenti in Het Oogziekenhuis Rotterdam is een symbolisch eerbetoon bedacht. Al het zorgpersoneel en de patiënten krijgen een vuurwerkbril aangeboden. ,,De laatste ronde, zet hem op! Het is een knipoog naar het afscheid van dr. De Faber. Wij willen zo nog één keer aandacht vragen voor veilig vuurwerkgebruik onder ons eigen personeel’’, legt initiatiefnemer Alexander Kok van Oculenti Contactlenzen uit. Dat het vuurwerkverbod gaat werken, is voor de scheidend dr. De Faber een zekerheid. Daarom neemt de 70-jarige oogarts met een opgelucht gevoel afscheid. ,,Ik heb altijd gezegd dat ik pas met pensioen kan als de wet erdoor is. Dat moment is nu gekomen. Ik laat het in goede handen achter. Mensen adviseer ik om dit jaar nog even binnen te blijven met het gordijn open.’’

VuurwerkBob

Naast het altijd dragen van zo’n bril en goed opletten met de wind heeft De Faber nog een prangende boodschap.,,Iemand moet nuchter blijven om het vuurwerk af te steken. Niets zo giftig als de cocktail van adrenaline, testosteron, alcohol en buskruit. Dus mijn laatste wijze les: zorg voor een VuurwerkBob!’’