Bij het ouder worden kunnen er ‘mouches volantes’ – zwevende vlekjes – in het oog ontstaan. Is dit te behandelen, en zo ja, hoe? (Bron: Trouw)
Mouches volantes heten ze in het Frans, oftewel ‘vliegende vliegjes’. In het Engels worden ze floaters (zwevers) genoemd, in het Nederlands hebben we het over glasvochttroebelingen: donkere, zwevende vlekjes in het oog die kunnen ontstaan bij het ouder worden. Sommigen ervaren ze als erg hinderlijk en een Trouw-lezer wil dan ook weten of er behandelmogelijkheden voor zijn. Ook wijst hij op een Taiwanese studie die claimt dat het geregeld eten van ananas de mouches volantes significant zou tegengaan.
Oogarts Koen van Overdam van Het Oogziekenhuis Rotterdam, gespecialiseerd in glasvocht- en netvliesoperaties, legt uit dat het glasvocht een soort gel is dat in het oog de ruimte tussen de lens en het netvlies opvult. “Bij het ouder worden vervloeit deze gel geleidelijk, waardoor er troebelingen in ontstaan die een schaduw op het netvlies kunnen geven. Dat veroorzaakt die zwevende vlekjes.”
Scheurtjes in het netvlies
Volgens Van Overdam kunnen deze vlekjes geen kwaad. Wel kunnen ze, wisselend per persoon, heel hinderlijk zijn. “Als het glasvocht meer en meer vervloeit, kan het opeens in elkaar zakken en loslaten van het netvlies, waarbij het aan het netvlies kan trekken. Meestal gebeurt dit rond zestigjarige leeftijd. Hierbij kunnen plotseling meer vlekken en ook lichtflitsen worden gezien.” Hij raadt in dat geval aan de ogen snel te laten controleren op scheuren of loslaten van het netvlies, want dat moet behandeld worden.
De zwevende vlekken kunnen behandeld worden, maar Van Overdam adviseert daarmee minstens een jaar te wachten. “De vlekken kunnen namelijk in de loop van de tijd minder hinderlijk worden doordat ze verdwijnen uit het blikveld of omdat men eraan went.”
Opereren of laseren
Blijft iemand veel last houden van de vlekken, dan zou een operatie een mogelijke behandeling kunnen zijn. Met kleine instrumentjes wordt dan de gel uit het oog verwijderd. Na de operatie vult het oog de ruimte met ander vocht. “Wel bestaat er, zoals bij elke operatie, een kleine kans op complicaties. Zo kan er sneller staar ontstaan of kan het netvlies loslaten, waardoor het zicht blijvend minder kan worden. Daarom zijn we terughoudend met dit soort operaties”, aldus Van Overdam.
Een andere behandelmogelijkheid is om met laserlicht op de troebelingen te schieten, waardoor deze minder zichtbaar worden. Deze methode kan goed resultaat geven met minder kans op complicaties dan een operatie, maar laserbehandeling is niet geschikt voor alle soorten troebelingen en wordt hiervoor niet vergoed.
Antioxidanten in de ananas
Ananas eten dan maar? Van de vrijwilligers die deelnamen aan de Taiwanese studie – en hiervoor drie maanden lang één tot drie stukjes ananas per dag aten – rapporteerde een groot deel dat de vlekken afnamen, of zelfs verdwenen. Hoe hoger de dosis ananas, hoe beter het resultaat: bij 70 procent van de proefpersonen die drie stukjes aten, verminderden de floaters. De onderzoekers schrijven het toe aan de antioxidanten en enzymen in de ananas.
Van Overdam is nog niet helemaal overtuigd. “Maar eerdere onderzoeken hebben al wel uitgewezen dat bepaalde voedingsstoffen, zoals antioxidanten, gunstige invloed kunnen hebben op de veroudering van het netvlies en de lens”, zegt hij. “De Taiwanese studie is wetenschappelijk gezien niet optimaal opgezet, maar ook uit een recente, beter opgezette Ierse studie lijken bepaalde voedingsstoffen inderdaad effect te kunnen hebben op glasvochttroebelingen. Het zou mooi zijn als we met voeding de mouches volantes kunnen verminderen en operaties kunnen voorkomen. Daarvoor is nog wel meer onderzoek nodig.”
